Wat kan jij doen tegen discriminatie en racisme?

Toen we jong waren, zei onze vader heel vaak ‘Wacht maar tot jullie discriminatie meemaken in dit land.’ Naïef als we waren, dachten we dat die dingen niet (meer) speelden in onze generatie. Maar als we eerlijk zijn, zagen we het gewoon niet voor wat het was: racisme. Terwijl we er echt wel mee te maken hadden, zelfs als kinderen al.

Nu zouden we een opsomming van verhalen kunnen schrijven die dat illustreren, maar die dingen oprakelen, kost heel veel energie en er zijn al voorbeelden genoeg van anderen die aangeven dat racisme in Nederland een diepgeworteld probleem is waar NIEMAND vrij van is. Liever laten we je nadenken over je eigen rol in het racistische systeem waarin we leven, ongeacht je kleur.

Volgens het woordenboek van Van Dale is racisme (het; o):
1 theorie die de superioriteit van een bep. ras verkondigt
2 discriminatie op grond van iemands ras
Je zou deze definitie onvolledig kunnen noemen, omdat bovenstaande dingen meestal bewust gebeuren. Helaas is racisme vaak veel subtieler/onbewuster, zoals onderstaand plaatje illustreert.

Daarom is de eerste stap in het vechten tegen discriminatie en racisme om naar JEZELF te kijken. Van welke blinde vlekken ben jij je niet bewust? Over welk deel van de (gezamenlijke) Nederlandse geschiedenis weet je niets of te weinig? Hoe divers is jouw omgeving? Welke ideeën heb je over mensen die niet tot jouw culturele/religieuze achtergrond behoren of een andere huidskleur hebben?

Daarna kan/moet je actief ingaan tegen het racisme/de discriminatie die je om je heen ziet. Neem het op voor iemand die gediscrimineerd wordt, wijs familie op racistische grapjes tijdens een feestje, je manager op het weer aannemen van een zelfde soort collega, de winkelmedewerker op het achtervolgen van iemand van kleur, en ga zo maar door. Het is namelijk IEDERS verantwoordelijkheid om dit systeem te veranderen. En door stil te zijn en je niet uit te spreken, gebeurt dat helaas niet.

Geen enkele vooruitgang is er gekomen zonder strijd en verandering. Als mensen dat niet hadden gedaan, dan mochten vrouwen nu nog steeds niet stemmen of werken, dan konden mensen van hetzelfde geslacht niet met elkaar trouwen en dan hadden we bijvoorbeeld geen 8-urige werkdag.

Hoewel het belangrijk is dat mensen zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen onwetendheid en privileges, hebben we hieronder toch een beknopt overzicht gemaakt van bronnen die je kan raadplegen of kan doorsturen naar anderen die meer willen weten over racisme.

Lees over racisme en blinde vlekken:

Alledaags racisme – Philomena Essed
Witte Onschuld – Gloria Wekker
Hallo witte mensen – Anousha Nzume
Waarom ik niet meer met witte mensen over racisme praat – Renni Eddo-Lodge
White Fragility – Robin DiAngelo
Roofstaat – Ewald Vanvugt

Kijk films, documentaires en series om jezelf te informeren:

Wit is ook een kleur (NPO)
Dear White People (Netflix)
13th (Netflix)
When They See Us (Netflix)
I Am Not Your Negro (NPO/Cinetree)
Decoded MTV (YouTube)

Luister naar podcasts:

Code Switch
The Longest Shortest Time – How to Not (Accidentally) Raise a Racist
The Longest Shortest Time – White Guilt and Other Crazy Sh*t
Science Vs – Race: Can We See It In Our DNA?

Deze lijst is echt enorm beknopt en verre van volledig, naast talloze boeken, artikelen, films, series, documentaires, podcasts enzovoort, zijn er ook nog Instagram- en Facebook-accounts die gaan over racisme die je kan volgen.