Eten zoals je voorouders dat deden in Afrika, dat is wat Kofi (34) en Akoeba (30) van Blaka doen. Dat betekent onder andere geen vlees en vis, zuivel of zetmeelrijke producten. Blaka is hun bedrijf waarin holistisch welzijn centraal staat. Naast gezonde voeding betekent dat dat je bij Blaka ook terecht kan als je meer wil weten over onder andere de Afrikaanse geschiedenis, spiritualiteit, psyche en cultuur. Ook geven Kofi en Akoeba workshops, lezingen en voedingsadvies die uitgaan van een eeuwenoude traditionele Afrikaanse en Afro-Surinaamse aanpak.
Toen Akoeba en Kofi zes jaar geleden een relatie kregen, waren ze los van elkaar al bezig met gezondheid. Samen besloten ze er nog meer vorm aan te geven en dat resulteerde in Blaka. Op hun website vind je niet alleen veel vegan recepten (bijv. vegan gevulde sopropo), maar ook vlogs en artikelen over allerhande onderwerpen. Zo zetten ze verschillende misvattingen over Winti uiteen en leggen ze uit wat de diepere lagen zijn in de super succesvolle film Black Panther.
Toen we een half jaar geleden een artikel posten over black vegan blogs kreeg ik een berichtje van Blaka. Ook zij zijn een black vegan blog, dus hoorden ze op die lijst. Nou zou ik ze daar natuurlijk tussen kunnen plaatsen, maar ik besloot dat het een beter idee was als ik Akoeba en Kofi uitgebreid zou spreken om ze van alles te vragen over hun platform.
Hoe omschrijven jullie Blaka?
Kofi: “Een bedrijf waarin we mensen helpen met holistisch welzijn. Welzijn op gebied van spiritualiteit, psychologie en het fysieke. Dat zien we als de start van een gelukkig leven.”
Akoeba: “Blaka bestaat al een jaar, daarvoor hadden we al een platform dat Team Running Nature heette. We waren toen veel meer op sport gericht en voeding zat er een beetje bij. Maar die naam paste niet bij wat we nu met Blaka doen.”
Vanwaar de interesse in gezonde voeding en holistisch welzijn?
Kofi: “Die heb ik al sinds ik jong ben eigenlijk. Ik ben pedagoog en heb ook een hardlopersdiploma, dus was al bezig met gezondheid. Daarnaast werden mensen om ons heen ziek en overleden ze. We hadden zelf ook ongemakken, terwijl we dachten dat we goed bezig waren door bijvoorbeeld zuivelproducten te eten zoals Griekse yoghurt en kwark. Daardoor zijn we ons gaan verdiepen in voeding.”
Akoeba: “Ik heb zelf een andere achtergrond. Ik heb Media- en Informatiemanagement gestudeerd en later ook een opleiding gedaan tot natuurvoedingsadviseur. Daarin leer je onder andere meer over vitamines, mineralen en voeding die helpen bij bepaalde ziektes en verschillende stromingen van diëten. Ik had zelf ook een spastische darm, waar ik niet van af kwam. Ik kreeg te horen dat ik er maar mee moest leren leven, maar ik ben toch gaan onderzoeken of voeding me niet kon helpen. Stoppen met zuivelproducten en veel water drinken had meteen resultaat. Ik had geen opgeblazen buik en buikpijn meer en was minder vermoeid.”
“De grootste uitdaging in de Surinaamse keuken is traditie”
Wat betekent gezonde voeding volgens jullie?
Kofi: “Wat je voedt op cellulair niveau, en past bij je natuurlijke biochemische en anatomische samenstelling. Dat is per etniciteit verschillend, per streek, per familie, per gezin en per persoon, per sekse. Mannen hebben bijvoorbeeld veel meer zink nodig dan vrouwen, omdat ze bij het klaarkomen tijdens de seks veel zink verliezen. Dit soort dingen hebben we geleerd door veel zelfonderzoek, wat we nog steeds doen. Daarnaast lezen we veel wetenschappelijke artikelen, kijken we naar docu’s en films en beschikken we over kennis van onze eigen (winti-)cultuur. Een deel van die culturele kennis heb ik van mijn oma met wie ik ben opgegroeid. Zij komt van een plantage en weet veel meer van natuurlijke kruiden dan mensen uit de stad. Plantagebewoners hadden geen tijd om naar het ziekenhuis te gaan, dus gebruikten ze de natuur.”
Wat zien jullie als de grootste uitdagingen in de Surinaamse keuken qua gezond eten?
Kofi: “Traditie. We hadden het laatst toevallig over dat mensen van Afrikaanse oorsprong een bepaalde lifestyle hebben aangenomen die onze voorouders destijds aannamen uit noodzaak. We eten dingen die eigenlijk niet in ons oorspronkelijke dieet horen. Cassave bijvoorbeeld is helemaal niet Afrikaans. Het komt uit Zuid-Amerika, en de Portugezen hebben het naar Afrika gebracht. Maar aan dat soort tradities willen we vasthouden, want er zit ook emotie aan vast. Dat merken we ook bij onze familieleden als het gaat om stoppen met vlees en zuivel. Dan komen ze met argumenten als ‘Opa is 98 geworden en at gewoon vlees’, ‘Vis is goed voor vruchtbaarheid’ of ‘De wetenschap bewijst dat het goed en noodzakelijk is.’ Onze tegenargumenten komen soms wel en soms niet binnen. Wat meer helpt om mensen te overtuigen, is als wij zelf consequent gedrag vertonen.”
Akoeba: “Ik ben al vanaf mijn 12e vegetariër en at heel af en toe vis. Dus mijn omgeving was het al gewend dat ik geen vlees at. Dat ik geen zuivel gebruik, is dan wel weer een uitdaging. Ik moet in mijn omgeving vaak vragen wat er precies in eten zit om er zeker van te zijn dat het zuivelvrij is. Maar zo ben ik er zelf ook weer bewust mee bezig.”
Wat mag per direct verdwijnen uit de Surinaamse keuken?
Akoeba: “Maggi-blok mag per direct weg.”
Kofi: “Wat Surinamers veel eten zijn garnalen. In mijn ogen zijn dat echt de varkens van de zee omdat ze afval eten. En in een ideale wereld zou het beter zijn om geen vlees te eten, dus ook geen kip. Maar als je echt vlees wil eten, eet dan wild vlees zoals hert. Wilde dieren bewegen meer, hun vlees bevat minder slechte vetten, wild dat echt in het wild rondloopt, eet andere voeding, drinkt ander water en leeft in een andere omgeving. Het wordt ook niet gevangen gehouden, dus stresshormonen zijn minder aanwezig.”
“Onze voorouders zijn uit hun natuurlijke omgeving gehaald zonder hun natuurlijke voeding”
Wat eten jullie zelf?
Kofi: “Mensen denken vaak heel moeilijk bij veganistisch eten.”
Akoeba: “De recepten die wij maken zijn bewust simpel. Soms is het gewoon een kwestie van iets weglaten. We eten van alles en mixen veel. Veel tropische dingen zoals kikkererwten, moksi alesi, pasteitjes, bojo, groene banaan en bakbanaan. Maar ook iets als bami, alleen dan wel van spelt. We gebruiken geen tarwe als we zelf dingen maken.
Kofi: “Spelt is de betere versie van tarwe. Er zitten meer nutriënten in en het bevat minder fytinezuur, een stof waar veel mensen een allergische reactie van krijgen en die ontstekingsbevorderend kan zijn.”
Wat is jullie advies aan mensen die wel gezonder willen eten maar niet weten hoe?
Kofi: “Ga onderzoek doen. Wij leven volgens de leer van onze voorouders zoals ze leefden in Afrika. Daar was het devies, onwetendheid is een zonde. Alles in de natuur is gemaakt in een bepaalde omgeving, in een natuurlijke staat en in een natuurlijk milieu. Als je iets uit zijn natuurlijke staat en milieu haalt, dan ontstaat er ziekte met als gevolg de dood. Kijk bijvoorbeeld naar de ijsberen in Artis, die zitten niet in de warme vlinderkast. En voor slangen worden uv-lampen opgehangen omdat ze anders niet overleven. Dus toen mijn voorouders zijn meegenomen, zijn ze hun uit hun natuurlijke omgeving gehaald, zonder hun natuurlijke voeding. Iets als melk dronken ze niet, dus dat horen wij ook niet te drinken. Zetmeelrijke producten zoals maïs, aardappels en bonen, kan je beter niet eten als je van Afrikaanse oorsprong bent, die worden niet goed door ons verteerd.”
Akoeba: “Al dit soort dingen weten we omdat we ze onderzocht hebben. Dat kan in principe iedereen doen. Via Google kan je veel boeken en informatie vinden. We hebben ook veel boeken uit Amerika en Engeland, waar ze veel meer beschikbaar hebben voor mensen van Afrikaanse oorsprong.”
Kofi: “Omdat in Nederland nog niet zoveel mensen zich hiermee bezighouden, zijn we twee boeken aan het schrijven. Het eerste boek heet ‘Winti, een Afrikaanse spirituele wetenschap voor holistisch welzijn’. Het tweede boek heeft nog geen titel, maar is een vervolg op het eerste waarin we alles praktisch maken in de vorm van een kookboek. We weten dat de meeste mensen geen tijd of zin hebben, dus dat kunnen wij voor ze doen. In het kookboek vind je recepten die al op onze site staan, maar ook nieuwe. Daarnaast vermelden we de voedingswaarden van de gerechten. Niet qua koolhydraten en eiwitten, maar hoeveel mineralen, vitamines en fytonutriënten er in zitten. Verder geven we in het boek tips die bij aandoeningen horen. Dit allemaal vanuit een Afro-Surinaamse/Afrikaanse oorsprong, dat vinden we nodig en een aanvulling op wat er is.”
Akoeba: “De planning is dat beide boeken dit jaar verschijnen, het eerste komt uit op 22 november 2018.”
Beide boeken waar Kofi en Akoeba het over hadden tijdens ons gesprek zijn inmiddels verschenen. In november 2018 kwam hun eerste boek ‘Winti, een Afro-Surinaamse spirituele wetenschap voor holistisch welzijn’ uit. En een jaar later (november 2019) lanceerden ze ‘De kracht van jouw eten’.
WINACTIE: in samenwerking met Blaka Online mag This Girl Can Cook hun nieuwe boek ‘De kracht van jouw eten’ weggeven! Het boek gaat over de afrocentrische filosofie van koken en eten en bevat 55 veganistische (en vaak ook glutenvrije) recepten die je zo kan maken of als basis voor nieuwe recepten kan gebruiken. Wil jij dit boek winnen? Ga dan snel naar www.facebook.com/thisgirlcc en deel en like onze post over Blaka. Meedoen kan tot en met maandag 9 december 24:00 uur, woensdag 11 december maken we de winnaar bekend.
BLAKA'S FAVO'S
Favo Surinaamse gerecht:
Akoeba: “Moksi alesi. Met zwarte rijst, want we eten in principe geen witte rijst.”
Kofi: “Dyar’ pesi moksi alesi. Altijd al geweest. Zwarte rijst is de eerste rijst die bestond, en werd door onze voorouders gegeten. De witte rijst van nu is eigenlijk een restproduct, alle voedingswaarden zijn eruit en je werkt alleen nog maar zetmeel, dus suiker naar binnen.”
Favo gezonde eten:
Beiden: “Tropisch fruit, zoals mango en kokos. En zuurzak.”
Guilty pleasure:
Kofi: “Bojo. Vegan natuurlijk.”
Akoeba: Bij bojo denk ik aan vroeger, we aten het met Oud & Nieuw. Dat was het eerste baksel dat ik zelf maakte toen ik uit huis ging.”
1 Reply to "Kofi en Akoeba van Blaka eten zoals hun Afrikaanse voorouders"
Yvonne 28 oktober 2018 (21:08)
Ik vraag me af hoe jullie aan bepaalde informatie komen. Ik ben zelf ook zwart bewust en ik ben heel erg bezig met mijn eigen cultuur. Maar ik denk dat jullie meer onderzoek moeten doen. Mijn ouders plantten zelf rijst. Witte rijst en die werd door ons zelf bewerkt. Het was een ander soort witte rijst. Heel erg zoet, maar lekker. En cassave, dat is een heel lang verhaal. En Afrikanen die gingen op jacht, ze leefden van de natuur. Ik kan me vinden in jullie voedingsadvies.
Voor de rest vind ik dat jullie goed bezig zijn. Maar ik denk dat jullie meer onderzoek moeten doen.
Ik vind wel dat